Mộ Giu se con Gia cóp tại Shechem

Joshep con trai Gia-cóp – hay còn gọi là Giuse

Thằng bé nhà từ khi học mẫu giáo đã biết truyện ông Giu se bị các anh em bán sang ai cập và trở thành .. người hùng trong mắt thằng bé. ở Israel trước ngày lễ Vượt qua ở mẫu giáo, hay trường học các bé đều được học về sự kiện này

Còn bản thân mình, nhớ đến Giuse là vì không những ông là người hùng mà còn vì cha ông – ông Gia cóp có gia đình đặc biệt: 4 vợ , cô chị - cô em và người hầu của cô em – người hầu của cô chị đều là vợ của Gia cóp. Ông lợi hại thiệt, ban đầu chỉ vì bà Rachen nhưng sau đó bị đá qua đá lại cuối cùng lấy được 4 bà và sinh ra 13 người con

Xin mời mọi người đọc lại sách sang thế kí từ chương 29 đến 37 sẽ hiểu rõ hơn về gia đình này.

Và đọc tiếp các chương còn lại để theo dõi diễn biến câu chuyện các anh em nhận ra nhau và Giuse mất khi về già cũng như lời hứa của các con là sẽ mang ông về chôn tại quê hương.

Hôm nay, nếu có dịp đến Israel, nếu có thời gian hãy đến Nablus – Shechem để thăm mộ Giuse, nơi đây sau khi ra khỏi ai cập, Mô sê và con cái Israel đã mang hài cốt ông theo, lang thang 40 năm trong sa mạc và sau khi đánh chiếm các thành canaan thì ông được an nghỉ tại Shechem ngày nay.



Theo hiệp định Oslo năm 1994, Israel quyết định trao trả shechem cho Palestine quản lí, nhưng riêng phần mộ sẽ thuộc quản lí của Israel, tuy thế nhưng Israel gặp rất nhiều khó khăn vì khu vực lọt thỏm trong lòng thành phố trực thuộc palestine, người do thái không được sống và ngay cả không được phép vào thì sao quản lí?

HÌnh ảnh phần mộ bị đốt phá do các phần tử Palestine nổi loạn đốt năm 16.10.2015

Chính vì vậy mà nơi đây xảy ra rất nhiều xung đột, và nơi này là nơi khó lòng vào thăm nhất, từ năm 2000 nơi đây an ninh Palestine kiểm soát và mỗi lần tour vào phải có sự hợp tác của an ninh Israel hộ tống, đặc biệt người do thái mà vào thì thường vào giữa đêm khuya

Hình ảnh 1,200 người Do Thái đến cầu nguyện đêm 22-2-2017

Còn nếu đi lẻ thì vào ... năm nỉ an ninh Palestine canh giữ, nếu hôm đó anh an ninh mát lòng thì sẽ mở cửa cho vài phút để mình vào, nhưng vào nhớ hối lộ và còn nghe dặn... nhanh không lính israel trên núi cao thấy sẽ .. đùng 1 cái là tiêu – anh hù mình thế và yêu cầu mình hối lội 100 usd – sheken : hihihi. Mình nói quái tiền gì cả đô cả sheken, cuối cùng nói nhé, em chỉ có 5 usd thôi và cũng xong.



Nhìn phần mộ sơ xác thấy đau lòng, vẫn còn chỏng chơ những ghế, những mảnh vụn đất đá. mỗi tháng đều có tour cho người Do Thái đến cầu nguyện

Mặc dù phần mộ này quan trọng cho cả 4 tôn giáo : Do Thái, samaria, Ki tô và Hồi Giáo, nhưng do tranh chấp nên phần mộ bao lần bị đốt phá, sơn sửa màu xanh - biểu tượng Hồi Giáo, sau đó lại sơn lại màu trắng và cuối cùng ... mọi sự vẫn còn nham nhở.

Đến đây - Nablus hay shechem thì không quên phố cổ và không quên đi thăm giếng Giuse, cách khoảng 18km là nơi ông bị các anh em ném xuống giếng trước khi bán cho những người buôn Ismalite.

Mình đi và về thấy khá an toàn và bình an, một ngày không xa mình sẽ quay lại đây lần nữa.

Tại sao kinh thánh cấm ăn, uống máu động vật?

Những ai đến Israel mà ăn uống trong khách sạn hay nhà hàng mà giữ luật Kosher thì chắc chắn không quen sẽ ăn không ngon miệng, chỉ đơn giản là con vật sau khi bị giết phải ngâm muối để lấy hết máu ra, đôi khi về họ còn phải rửa muối lại, vì thế đôi khi hết cái "ngọt" của thịt.

Để tìm hiểu vì sao không được ăn uống máu, chúng ta cùng trở về sách sang thế kí chương đầu tiên, khi tạo ra con người vào ngày thứ 6, Chúa ban cho người các cỏ cây sinh trái làm lương thực nuôi sống 

"Thiên Chúa phán: "Đây Ta ban cho các ngươi mọi thứ cỏ mang hạt giống trên khắp mặt đất, và mọi thứ cây có trái mang hạt giống, để làm lương thực cho các ngươi." STK 1:29

Không những con người mà Chúa còn ban cho cả các loài động vật

"Còn đối với mọi dã thú, chim trời và mọi vật bò dưới đất mà có sinh khí, thì Ta ban cho chúng mọi thứ cỏ xanh tươi để làm lương thực. Liền có như vậy."31 Thiên Chúa thấy mọi sự Người đã làm ra quả là rất tốt đẹp! Qua một buổi chiều và một buổi sáng: đó là ngày thứ sáu" STK 1:30-31

Nhưng luật lệ này đã bị thay đổi sau trận lụt Đại Hồng Thủy, Chúa đã cho phép con người được ăn thịt

Sáng thế kí 9:3

"Mọi loài di động và có sự sống sẽ là lương thực cho các ngươi; Ta ban cho các ngươi tất cả những thứ đó, cũng như đã ban cỏ xanh tươi"

Chúa cho phép ăn đó, nhưng phải tuân theo 1 điều kiện sau

Sáng Thế Kí 9:4 "Tuy nhiên các ngươi không được ăn thịt với mạng sống của nó, tức là máu"

Thật nhân đạo vô cùng! Vô cùng ngay cả khi giết làm sao hạn chế đau đớn cho chúng và nhân đạo hơn khi không ăn máu chúng.

Mình cùng tìm hiểu giải thích cho luật này nhé

Theo sách Levi 17:10-12 giải thích khá rõ, máu chính là sự sống, vì thế máu không được phép ăn, ngay cả khi miếng thịt còn máu, cho dù điều này không giúp cho con vật sống lại, nhưng đó là tính nhân văn để nhắc nhớ chúng ta rằng động vật được tạo ra không phải để ta giết mà ăn mà nó cũng được Chúa tạo ra có sự sống, hơi thở.

10 Bất cứ người nào thuộc nhà Ít-ra-en hoặc trong số ngoại kiều sống giữa chúng, ăn bất cứ thứ huyết nào, thì Ta sẽ quay mặt lại phạt kẻ ăn huyết và sẽ khai trừ khỏi dân nó;11 vì mạng sống của xác thịt thì ở trong máu, và Ta, Ta đã ban máu cho các ngươi, trên bàn thờ, để cử hành lễ xá tội cho mạng sống các ngươi. Thật vậy, máu xá tội được vì nó là mạng sống.12 Vì thế, Ta đã bảo con cái Ít-ra-en: Không một ai trong các ngươi được ăn huyết, ngoại kiều sống giữa các ngươi cũng không được ăn huyết.

Ít nhất là dã 3000 năm người Do Thái đã sống với luật nhân văn này, thì cớ sao chúng ta sống trong xã hôi văn minh bây giờ, lại đi ăn … tiết canh hoặc huyết luộc nhỉ? Chỉ vài dòng suy nghĩ gửi các bạn, ai đọc mà tránh thì phúc cho người đó!

Giếng Gia Cóp tại Samaria

Giếng Gia cóp

Giếng Gia cốp trực thuộc Nablus (tiếng Ả rập) hay Shechem (tiếng Do Thái), khu vực này được trao trả lại cho Palestine theo hiệp định Oslo 1994, hoàn toàn do Palestine quản lí nhưng riêng có phần mộ của Joshep (Guise) là thuộc Israel quản lí dựa vào hiệp định Oslo nhưng thực tế do an ninh Palestine dành lại quản lí từ sau năm 2000, vì thế khách du lịch nếu vào phải đăng kí trước với an ninh Israel và có sự hộ tống mới vào được . Mỗi tháng đều có tour cho người do thái và thường được tổ chức giữa đêm khuya vào để cầu nguyện và kết gắn với tổ phụ của họ.

Shechem – một trong những thành phố cổ nhất thế giới – hình thành từ những năm 9000 BC, là một trong những thành của người Canaan trước khi con cái Israel đến.

Trong sách sáng thế kí 33:18-20 có viết Ông Gia-cóp đi Si-khem, sau khi đã về làm hòa với Esau

"18 Khi ở Pát-đan A-ram về, ông Gia-cóp đến thành Si-khem, trong đất Ca-na-an, bình an vô sự, và ông cắm trại đối diện với thành.19 Ông tậu của con cái ông Kha-mo, cha của Si-khem, một thửa đất, nơi ông đã căng lều, với giá một trăm đồng bạc.20 Tại đây, ông dựng một bàn thờ mà ông gọi là "En, Thiên Chúa của Ít-ra-en."

Gia cốp đã mua 1 thửa đất, sinh sống tại đây, và nếu đọc tiếp chương 34 ta sẽ thấy chuyện co đi na – con gái công Gia cốp và bà vợ cả Lea bị con trai thành shechem làm nhục và cuộc trả thủ của các con trai ông Gia cốp tại Shekhem.

thửa đất ấy được tin sau này cho Giuse – con trai ông với bà Rachen. Và nơi ấy có 1 giếng sâu mang tên ông, và có phần mộ tin là của Giuse, sau khi chết bên Ai cập và được mang về cùng khi con cái Israel ra khỏi ai cập, và được an tang tại đây.



Shechem nằm trong thung lũng nhỏ mà 2 bên là 2 ngọn núi nổi tiếng : Núi Gerizim và Núi Ebal ( Núi chúc lành và núi chúc dữ)

Đệ nhị luât 27:11 và c28

11 Hôm ấy, ông Mô-sê đã truyền cho dân rằng:12 "Khi anh (em) đã sang qua sông Gio-đan thì đây: Si-mê-ôn, Lê-vi, Giu-đa, Ít-xa-kha, Giu-se và Ben-gia-min sẽ đứng trên núi Ga-ri-dim để chúc phúc cho dân;13 và đây: Rưu-vên, Gát, A-se, Dơ-vu-lun, Đan và Náp-ta-li sẽ đứng trên núi Ê-van để nguyền rủa."



Hôm nay mình đưa mọi người đến thăm shechem, đặc biệt là giếng Gia Cốp, và sau đó là đi thăm Mộ Giu se và người samaria – 2 mục sau mình sẽ có bài viết riêng

Vào được Shechem phải đi theo tour hoặc đi xe bus của Palestine, và phải qua các trạm kiểm soát của Israel. Để tự do hơn mình thuê xe tự lái đến khu vực mount Gerizim của người samaria, sau đó bắt taxi của Palestine xuống thành phố shechem mất 20 nis(5usd), 

Mình đến nhà thờ của chính thống Giáo Hy lạp quản lí, nhà thờ mang tên church of Photina – tên người phụ nữ samaria. Nhà thờ này khá lớn, xây mới lại từ năm 1860 trên nền nhà thờ cũ thời Byzantine và thời thập tự chinh, và nơi đây quan trọng cho cả 4 tôn giáo: Do Thái giáo, Samaria , Ki tô giáo và Hồi Giáo

Giếng khá sâu, khoảng 40m sâu và vẫn còn nước, khách đến thăm thường được chứng kiến người hướng dẫn sẽ đổ 1 ca nước từ miệng và khoangr20-30 giây mới nghe tiếng nước đổ chạm mặt nước. hoặc có thể được uống nước từ giếng như Chúa Giê su ngày xưa xin nước của người phụ nữ Samaria

Gioan 4:1-14

" Đức Giê-su tại Sa-ma-ri

1 Nhóm Pha-ri-sêu nghe tin Đức Giê-su thâu nạp và làm phép rửa cho nhiều môn đệ hơn ông Gio-an.2(Thực ra, không phải chính Đức Giê-su làm phép rửa, nhưng là các môn đệ của Người).3 Biết thế, Đức Giê-su bỏ miền Giu-đê mà trở lại miền Ga-li-lê.4 Do đó, Người phải băng qua Sa-ma-ri.5 Vậy, Người đến một thành xứ Sa-ma-ri, tên là Xy-kha, gần thửa đất ông Gia-cóp đã cho con là ông Giu-se.6 Ở đấy, có giếng của ông Gia-cóp. Người đi đường mỏi mệt, nên ngồi ngay xuống bờ giếng. Lúc đó vào khoảng mười hai giờ trưa.

7 Có một người phụ nữ Sa-ma-ri đến lấy nước. Đức Giê-su nói với người ấy: "Chị cho tôi xin chút nước uống! "8 Lúc đó, các môn đệ của Người đã vào thành mua thức ăn.9 Người phụ nữ Sa-ma-ri liền nói: "Ông là người Do-thái, mà lại xin tôi, một phụ nữ Sa-ma-ri, cho ông nước uống sao? " Quả thế, người Do-thái không được giao thiệp với người Sa-ma-ri.10 Đức Giê-su trả lời: "Nếu chị nhận ra ân huệ Thiên Chúa ban, và ai là người nói với chị: "Cho tôi chút nước uống", thì hẳn chị đã xin, và người ấy đã ban cho chị nước hằng sống."11 Chị ấy nói: "Thưa ông, ông không có gầu, mà giếng lại sâu. Vậy ông lấy đâu ra nước hằng sống?12 Chẳng lẽ ông lớn hơn tổ phụ chúng tôi là Gia-cóp, người đã cho chúng tôi giếng này? Chính Người đã uống nước giếng này, cả con cháu và đàn gia súc của Người cũng vậy."13Đức Giê-su trả lời: "Ai uống nước này, sẽ lại khát.14 Còn ai uống nước tôi cho, sẽ không bao giờ khát nữa. Và nước tôi cho sẽ trở thành nơi người ấy một mạch nước vọt lên, đem lại sự sống đời đời."

Cây vả trong kinh thánh

Cây vả tây – common fig

" Lòng vả cũng như lòng sung

Bao giờ lòng vả, lòng sung cùng lòng"

Nghe câu thành ngữ mình nghĩ ngay cây vả trong kinh thánh được nhắc đi nhắc lại nó hình... như giống cây sung nhỉ?

Giống nhưng không giống, chúng ta tìm hiểu chút về loại cây cổ nhất hành tinh này nhé?

Vì sao mình gọi nó là cổ nhất hành tinh, theo như trong sách sáng thế ký viết thì đây là loại cây đích danh được gọi tên đầu tiên sau khi ông Adam và Eva ăn trái cấm và nhận ra mình trần truồng, được gọi đích danh và còn sống đến hôm nay, ngoài 2 cây trường sinh và cây hiểu biết ra.

"Rắn nói với người đàn bà: "Chẳng chết chóc gì đâu!5 Nhưng Thiên Chúa biết ngày nào ông bà ăn trái cây đó, mắt ông bà sẽ mở ra, và ông bà sẽ nên như những vị thần biết điều thiện điều ác."6Người đàn bà thấy trái cây đó ăn thì ngon, trông thì đẹp mắt, và đáng quý vì làm cho mình được tinh khôn. Bà liền hái trái cây mà ăn, rồi đưa cho cả chồng đang ở đó với mình; ông cũng ăn.7 Bấy giờ mắt hai người mở ra, và họ thấy mình trần truồng: họ mới kết lá vả làm khố che thân." – Sáng thế Ký 3:4-7 

Được nhắc hơn 50 lần trong Kinh Thánh (cựu và tân ước), và đây là 1 trong 7 loại cây của vùng đất canaan, trước khi con cái Israel vào đất Hứa đã được Chúa ban

" ĐỨC CHÚA, Thiên Chúa của anh (em), sắp đưa anh (em) vào một miền đất tốt tươi, miền đất có những dòng nước, những suối, những mạch nước ngầm chảy ra trong đồng bằng và trên núi, miền đất có lúa mì, lúa mạch, cây nho, cây vả, cây lựu, miền đất có cây ô-liu để ép dầu và có mật ong" – Đệ Nhị Luật 8:7-8

Đến Israel bạn sẽ thấy cây này mọc khắp nơi, từ thung lũng đến vùng núi cao Jerusalem, mùa hè cho bóng mát để ta trốn khỏi cái nóng hè của Địa Trung Hải, lá to bản, xanh, thường mùa thu bắt đầu rụng lá, chỉ còn trơ xương, khi mà xuân về là bung lá và trái non, cũng vì cây vả dự báo thời tiết quá chuẩn nên chính Chúa Giê su đã dùng hình ảnh cây vả để nói về ngày cánh chung

Thí dụ cây vả (Mc 13: 28 -32; Lc 21: 29 -33 )

32 "Anh em cứ lấy thí dụ cây vả mà học hỏi. Khi cành nó xanh tươi và đâm chồi nảy lộc, thì anh em biết là mùa hè đã đến gần.33 Cũng vậy, khi thấy tất cả những điều đó, anh em hãy biết là Con Người đã đến gần, ở ngay ngoài cửa rồi.34 Thầy bảo thật anh em: thế hệ này sẽ chẳng qua đi, trước khi mọi điều ấy xảy ra.35 Trời đất sẽ qua đi, nhưng những lời Thầy nói sẽ chẳng qua đâu.36 Còn về ngày và giờ đó thì không ai biết được, ngay cả các thiên sứ trên trời hay cả người Con cũng không; chỉ một mình Chúa Cha biết mà thôi."

Và có điều lạ là rất ít người có cơ hội nhìn thấy hoa vả, vì chúng rất nhỏ và nằm xen kẽ cuống lá, khi lá xanh tươi nhú ra thì cũng là lúc vả non ra trái. Trái vả ăn rất ngon, ngọt thanh khi ăn chín, đến Israel từ tháng 6 đến tháng 11 bạn có thể tìm thấy ở chợ hoặc siêu thị, giá vào mùa thường 7 -10 usd/ 1kg.

Như một bài báo trên trang web của BBC có đăng, trái vả tây rất giàu dinh dưỡng: giàu đường tự nhiên, khoáng chất: Kali, Mage,canxi, sắt, cùng một số Vitamin A,E,K và rất nhiều công dụng như: Phòng chống ung thư tuyết tiền liệt và ruột kết,giúp xương chắc khỏe, giảm cholesteron, ngăn ngừa huyết áp cao và nhồi máu cơ tim,ngăn ngừa thiếu máu, chống oxi hóa ....

Vì thế mà vả khô mình mua bao giờ giá cũng cao hơn chà là và cũng chính vì trái giàu dinh dưỡng nên trong tuần cuối đời ở Jerusalem, Chúa cùng các môn đệ từ núi Olive lên đền Jerusalem, Ngài đi qua cây vả đang xanh lá, nghĩ chắc sẽ tìm được trái ăn vì đang đói bụng nhưng cây vả hoang lại không trái

"Cây vả không ra trái (Mc 11: 12 -14, 20 -24 )

18 Sáng sớm, khi trở vào thành, Người cảm thấy đói.19 Trông thấy cây vả ở bên đường, Người lại gần nhưng không tìm được gì cả, chỉ thấy lá thôi. Nên Người nói: "Từ nay, không bao giờ mày có trái nữa! " Cây vả chết khô ngay lập tức.20 Thấy vậy, các môn đệ ngạc nhiên nói: "Sao cây vả lại chết khô ngay lập tức như thế? "21 Đức Giê-su trả lời: "Thầy bảo thật anh em, nếu anh em tin và không chút nghi nan, thì chẳng những anh em làm được điều Thầy vừa làm cho cây vả, mà hơn nữa, anh em có bảo núi này: "Dời chỗ đi, nhào xuống biển! ", thì sự việc sẽ xảy ra như thế.22 Tất cả những gì anh em lấy lòng tin mà xin khi cầu nguyện, thì anh em sẽ được."

Ngoài ra còn những lần khác được Chúa dùng làm dụ ngôn

"Cây nào trái ấy (Mt 7:15 -20; 12: 33 -35 )

43 "Không có cây nào tốt mà lại sinh quả sâu, cũng chẳng có cây nào sâu mà lại sinh quả tốt.44 Thật vậy, xem quả thì biết cây. Ở bụi gai, làm sao bẻ được vả, trong bụi rậm, làm gì hái được nho!45 Người tốt thì lấy ra cái tốt từ kho tàng tốt của lòng mình; kẻ xấu thì lấy ra cái xấu từ kho tàng xấu. Vì lòng có đầy, miệng mới nói ra."



Và mình xin kết câu chuyện về cây vả bằng dụ ngôn này, với hy vọng năm nay mình chưa có trái ngọt gì, đừng nản, hãy cố gắng, sự cố gắng chăm sóc sẽ không phụ lòng bao giờ cả.

"Dụ ngôn cây vả không ra trái

6 Rồi Đức Giê-su kể dụ ngôn này: "Người kia có một cây vả trồng trong vườn nho mình. Bác ta ra cây tìm trái mà không thấy,7 nên bảo người làm vườn: "Anh coi, đã ba năm nay tôi ra cây vả này tìm trái, mà không thấy. Vậy anh chặt nó đi, để làm gì cho hại đất?8 Nhưng người làm vườn đáp: "Thưa ông, xin cứ để nó lại năm nay nữa. Tôi sẽ vun xới chung quanh, và bón phân cho nó.9 May ra sang năm nó có trái, nếu không thì ông sẽ chặt nó đi."